Vocalas
|
---|
AFI |
Grafia |
Exemples
| [a] |
a interiora |
plan
| [o] (1) |
a finala |
femna
| [a] |
à |
Occitània
| [ɔ] |
á |
parlariá
| [e] |
e |
rufe
| [e] |
é |
anglés
| [ɛ] |
è |
mèfi
| [i] |
i |
trin
| [i] |
í |
nívol
| [u] |
o |
lop
| [u] |
ó |
tissós
| [ɔ] |
ò |
còp
| [y] |
u |
sul
| [y] |
ú |
dessús
| [y] |
ü |
saüc
|
|
|
|
Consonantas
|
---|
AFI |
Grafia |
Exemples
| [b] |
b iniciala |
barba
| [β] |
b intervocalica |
babau
| [p] |
b finala |
club
| [k] |
c |
cade
| [s] |
c davant e,i |
cerièr, civada
| [k] |
c finala |
cranc
| [s] |
ç |
braç
| [tʃ] |
ch |
charrar
| [d] |
d iniciala |
dòna
| [t] |
d finala |
verd
| [ð] |
d intervocalica |
badar
| [f] |
f |
fòrça
| [g] |
g iniciala |
gag
| [ɣ] |
g intervocalica |
aiga
| [ʒ] (2) |
davant e,i |
gèl, gibre
| [tʃ] |
g finala |
gag
| [ʒ] (2) |
j |
jorn
| [l] |
l |
lenga
| [ʎ] |
lh |
familha
| [l] |
lh finala |
solelh
| [m] |
m |
mes
| [n] |
m finala |
lum
| [n] |
n |
non
| ∅ |
n finala |
man
| [ɲ] |
nh |
canha
| [p] |
p |
poma
| [k] |
qu |
qand
| [rr] |
r iniciala |
rau
| [rr] |
rr |
barr'i
| [r] |
r intervocalica |
paire
| ∅ |
r finala |
parlar
| [s] |
s iniciala |
sol
| [s] |
ss |
passar
| [z] |
s intervocalica |
rason
| [t] |
t |
trobador
| [b] |
v iniciala |
vaca
| [β] |
v intervocalica |
travèrsa
| [ts] |
x |
sèxe
| [z] |
z |
zinga-zanga
|
|
(1):o [ɔ]
(2):o [dʒ] leng. oriental; [ts] o [dz] leng. septentrional.
Vejatz tanben
Per la tièra dels grafèmas desparièrs que correspondon als fonèmas del francés, vejatz aiçi
Vocalas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /a/ |
/a/ |
aller /a.le/, vache /vaʃ/
| /ɑ/ |
/A/ |
tâche /tɑːʃ/, âme /ɑːm/
| /i/ |
/i/ |
lit /li/', vie /vi/
| /o/ |
/o/ |
hôtel /o.tɛl/
| /ɔ/ |
/O/ |
botte /bɔt/
| /y/ |
/y/ |
du /dy/, lu /ly/
| /u/ |
/u/ |
cou /ku/, nous /nu/
| /e/ |
/e/ |
blé /ble/, nez /ne/
| /ɛ/ |
/E/ |
est /ɛ/, mètre /mɛtʁ/
| /ø/ |
/2/ |
deux /dø/, jeu /ʒø/, nœud /nø/
| /œ/ |
/9/ |
neuf /nœf/, fleur /flœʁ/
| /ə/ |
/@/ |
le /lə/
| /ɑ̃/ |
/A~/ |
dans /dɑ̃/, pend /pɑ̃/
| /ɔ̃/ |
/O~/ |
bon /bɔ̃/, on /ɔ̃/
| /ɛ̃/ |
/E~/ |
fin /fɛ̃/, pain /pɛ̃/
| /œ̃/ |
/9~/ |
un /œ̃/, brun /bʁœ̃/
|
|
|
|
Consonantas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /p/ |
/p/ |
père, pont
| /b/ |
/b/ |
bête, bout
| /t/ |
/t/ |
tête, ton
| /d/ |
/d/ |
aide, don
| /k/ |
/k/ |
bec, cou
| /ɡ/ |
/g/ |
gout, béguin
| /m/ |
/m/ |
aimer, mou
| /n/ |
/n/ |
nous, une
| /ɲ/ |
/J/ |
agneau, ognon et oignon
| /f/ |
/f/ |
fête, fou
| /v/ |
/v/ |
vous, rêve
| /s/ |
/s/ |
sage, son
| /z/ |
/z/ |
poison, zèbre
| /ʃ/ |
/S/ |
chant
| /ʒ/ |
/Z/ |
je, gens
| /l/ |
/l/ |
aile, le
| /ʁ/ |
/R/ |
peureux, rien
|
|
|
|
Semi-consonantas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /j/ |
/j/ |
bien, fille
| /w/ |
/w/ |
poids, noir, watt
| /ɥ/ |
/H/ |
huile, nuit
|
|
|
|
Especials
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /ŋ/ |
/N/ |
camping (anglés)
| /ʔ/ |
/?/ |
haricot
|
|
|
Vocalas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /i/ |
/i/ |
happy
| /iː/ |
/i:/ |
ease, see
| /ɪ/ |
/I/ |
city, bit
| /eɪ/ |
/eI/ |
bait
| /ɛ/ |
/E/ |
bed, bet
| /æ/ |
/{/ |
bad, cat
| /ə/ |
/@/ |
about
| /ɚ/ |
|
color (us)
| /ɜː/ |
/3:/ |
fur, bird (gb)
| /ɝ/ |
/3`/ |
fur, bird (us)
| /uː/ |
/u:/ |
boot, soon, lose (gb)
| /u/ |
/u/ |
boot, soon, lose (us)
| /u/ |
/u/ |
into
| /ʊ/ |
/U/ |
put, foot
| /oʊ/ |
// |
boat, nose (us)
| /əʊ/ |
// |
boat, nose (gb)
| /ʌ/ |
/V/ |
run, enough, up
| /ɔː/ |
/O:/ |
saw, caught (gb)
| /ɑː/ |
/A:/ |
father (gb)
| /ɒ/ |
/Q/ |
not, cough (gb)
|
|
|
|
Diftongas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /ɑɪ/ |
/AI/ |
rise, my
| /ɑʊ/ |
/AU/ |
house, now
| /ɔɪ/ |
/OI/ |
noise, boy
| /eɪ/ |
/eI/ |
same, play, bait
| /əʊ/ /oʊ/ |
/@U/ /OU/ |
hope, go, know
| /ɪə/ |
/I@/ |
eer, near, here
| /eə/ |
/e@/ |
pear, there
| /ʊə/ |
/U@/ |
poor
| /uə/ |
/U@/ |
cruel
| ɔə |
/O@/ |
more
|
|
|
|
Consonantas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /b/ |
/b/ |
but, cab
| /tʃ/ |
/tS/ |
chair, picture, branch
| /d/ |
/d/ |
do, wood
| /dʒ/ |
/dZ/ |
judge, gin
| /f/ |
/f/ |
fool, enough
| /ɡ/ |
/g/ |
go, bag
| /h/ |
/h/ |
ham
| /k/ |
/k/ |
cat, kill, queen
| /l/ |
/l/ |
left
| /ɫ/ |
/5/ |
milk
| /m/ |
/m/ |
man, him
| /ɱ/ |
|
emphasis, amphora
| /n/ |
/n/ |
no
| /ŋ/ |
/N/ |
singer, ring
| /ɲ/ |
/J/ |
canyon
| /p/ |
/p/ |
pen, top
| /r/ |
/r/ |
run, very (gb)
| /ɻ/ |
/r\`/ |
run, very (us)
| /s/ |
/s/ |
see, pas, city
| /ʃ/ |
/S/ |
she, sure, emotion
| /t/ |
/t/ |
to, mat
| /θ/ |
/T/ |
thing, nothing, moth
| /ð/ |
/D/ |
this, father, clothe
| /v/ |
/v/ |
voice
| /w/ |
/w/ |
we
| /j/ |
/j/ |
yes
| /ʍ/ |
/W/ |
which (gb)
| /x/ |
/x/ |
loch (écossais)
| /z/ |
/z/ |
zoo, roses
| /ʒ/ |
/Z/ |
pleasure
|
|
|
Vocalas
|
---|
API |
SAMPA |
Exemples
| /a/ |
/a/ |
apartado, asegurar
| /e/ |
/e/ |
enamorado, elucidar
| /i/ |
/i/ |
isla, ir
| /o/ |
/o/ |
obligado, objeto, ofrecer
| /u/ |
/u/ |
usted, único
|
|
|
|
Consonantas
|
---|
API |
SAMPA |
Exemples
| /b/ |
/b/ |
bueno, vaca
| /k/ |
/k/ |
coger, clase
| /θ/ |
/T/ |
hacer, zapato
| /tʃ/ |
/tS/ |
chantaje, chico
| /d/ |
/d/ |
dar, dolor
| /ɡ/ |
/g/ |
guardar, galante
| /f/ |
/f/ |
familia, flujo
| /x/ |
/x/ |
jefe, juicio, gimenez
| /l/ |
/l/ |
lavar, levantar
| /ʎ/ |
/L/ |
hallar, amarillo
| /m/ |
/m/ |
mujer, madre
| /n/ |
/n/ |
nave, noble
| /ɲ/ |
/J/ |
ñoño, niña
| /p/ |
/p/ |
padre, pez
| /ɾ/ |
/r/ (/4/) |
reir, oro, derecho
| /r/ |
/rr/ |
perra, regla, honra
| /s/ |
/s/ |
salir, símbolo
| /t/ |
/t/ |
tirar, traer
| /β/ |
/B/ |
abrir, intensivo
| /ð/ |
/D/ |
ayudar
| /ʝ/ |
/j/ |
yo, ayudar
|
|
|
Vocalas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /ˈiː/ |
|
Knie, ihr
| /ˈɪ/ |
|
Mitte
| /i/ |
|
pikant
| /ˈeː/ |
|
reden, Beet, Ehre
| /ˈɛ/ |
|
Bett, hätte
| /e/ |
|
Pedant
| /ə/ |
|
bitte, bekannt
| /ˈɛː/ |
|
Käse, ähneln
| /ɛ/ |
|
präzis
| /ˈaː/ |
|
Tadel, Saat, Bahn
| /ˈa/ |
|
Bann
| /ˈoː/ |
|
Ofen, Boot, Ohr
| /ˈɔ/ |
|
Gott
| /o/ |
|
Motiv
| /ˈøː/ |
|
schön, Föhn
| /ˈœ/ |
|
können
| /œ/ |
|
...
| /ø/ |
|
...
| /ˈuː/ |
|
Mus, Stuhl
| /ˈʊ/ |
|
Fluss
| /u/ |
|
Mutant
| /ˈyː/ |
|
über, führen
| /ˈʏ/ |
|
dünn
| /y/ |
|
übersetzen, Physik
| /aɪ/ |
|
Ei, Kai
| /aʊ/ |
|
Haus
| /ɛɪ/ |
|
hey
| /ɔɪ/ |
|
Heu, Läufer
| /ʊɪ/ |
|
pfui
|
|
|
|
Consonantas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /j/ |
|
ja
| /p/ |
|
Panne, ab, Abtei
| /b/ |
|
Bann
| /t/ |
|
Tag, Rad, Theater
| /d/ |
|
dann
| /k/ |
|
kann, Tag, Chlor, Qualität (/kv/)
| /ɡ/ |
|
gut
| /f/ |
|
Fang, Physik
| /v/ |
|
wann, Qualität (/kv/)
| /s/ |
|
Fass, Skat, Mus, Fuß, reissen
| /z/ |
|
Wiese, Sand
| /ʃ/ |
|
schön, Stadt, Spur
| /ʒ/ |
|
Garage, Journal
| /x/ |
|
ach, Buch, Tochter
| /ç/ |
|
ich, echt, Bücher, möchte, Chemie
| /r/ |
|
Rat
| /h/ |
|
Hand
| /l/ |
|
Land
| /m/ |
|
Mann
| /n/ |
|
nun
| /ŋ/ |
|
Rang, danke
|
|
|
- L'accent tonic es notat amb lo simbòl /ˈ/ e s'utiliza tanben dins los mots d'una sillaba. Aquesta tièra dessepara las vocalas de las sillabas que pòrtan l'accent de las vocalas dins las sillabas sens accent, a mai se la valor de las vocalas es la meteissa. L'accent se plaçarà totjorn al començament de la sillaba, e non pas de la vocala.
- Las vocalas longas son seguidas del simbòl /ː/.
- Certains dels fonèmas çai-jos son d'allofòns (coma /x/ e /ç/), mas lor prononciacion es tan diferenta que son notats per de simbòls diferents.
- Lo son de la letra r es notat /r/ a mai se sovent se pronóncia [ɐ]. Exemple: /ˈart/ per Art.
- Las terminasons nonaccentuadas -er e -ern son notadas /ɛr/ e /ɛrn/.
- Las terminasons non-accentuées -en, -el, -eln son marcadas /ən/, /əl/ e /əln/.
- La terminason -ig se nota /ɪk/.
Remarcas sus la prononciacion:
- Una [ʔ] se pronóncia a la debuta de las sillabas que començan amb una vocala. Aqueste son es pas jamai indicat dins la prononciacion.
- Dins los mots que s'acaban per /ən/, la /ə/ es sovent laissada de caire e la /n/ es assimilasa a la consonanta anteriora. Exemples:
- raten /ˈraː.tən/ sovent se pronóncia [ˈraː.tn̩]
- geben /ˈgeː.bən/ es prononciat sovent [ˈgeː.bm̩]
- Haken /ˈhaː.kən/ se ditz mai que mai [ˈhaː.kŋ̩]
- /əl/ en fin de mots se pronóncia sovent [l̩]
- Coma en francés, la /r/ se pronóncia generalament [ʁ]
- La letra ä est souvent prononcée [e] au lieu de [ɛ]. Exemple: [ˈkeː.zə] per Käse, noté /ˈkɛː.zə/.
Las letras de l'esperanto son las meteissas que las de l'Alfabet fonetic internacional, franc las letras ŝ [ʃ], ĉ [tʃ], c [ts], ĵ [ʒ], ĝ [dʒ], ŭ [w], ĥ [x].
De veire tanben Lo portal de l'esperanto.
…
Vocalas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /a/ |
|
amar
| /ə/ |
|
fără
| /ɨ/ |
|
vârî
| /e/ |
|
elev
| /i/ |
|
iris
| /o/ |
|
ocol
| /ø/ |
|
loess
| /u/ |
|
uluc
| /y/ |
|
führer
|
|
|
|
Consonantas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /p/ |
|
peşte
| /b/ |
|
bancă
| /t/ |
|
tot
| /d/ |
|
după
| /k/ |
|
carte
| /g/ |
|
grup
| /ʧ/ |
|
cer, circ
| /ʤ/ |
|
ger, gir
| /f/ |
|
foc
| /v/ |
|
varză
| /s/ |
|
soare
| /z/ |
|
zer
| /ʃ/ |
|
şarpe
| /ʒ/ |
|
joc
| /h/ |
|
harpă, horn, hienă
| /m/ |
|
mac
| /n/ |
|
nor
| /l/ |
|
lac
| /r/ |
|
rac
|
|
|
|
Semivocalas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /w/ |
|
rouă
| /j/ |
|
iarnă
| /e̯/ |
|
deal
| /o̯/ |
|
doar
|
|
|
|
Palatalisation
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /∎ʲ/ |
|
cinci
|
|
|
Vocalas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /a/ |
|
ame (雨)
| /i/ |
|
inu (犬)
| /ɯ/ |
|
uchi (家)
| /e/ |
|
eko (依怙)
| /o/ |
|
oni (鬼)
|
|
|
|
Consonantas
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /k/ |
|
kara (から)
| /s/ |
|
sono (その)
| /t/ |
|
tabi (足袋)
| /ts/ |
|
tsunami (津波)
| /n/ |
|
numa (沼)
| /h/ |
|
haku (博)
| /ɸ/ |
|
futon (布団)
| /m/ |
|
miru (見る))
| /j/ |
|
yatsu (奴)
| /ɺ/ |
|
ringo (林檎)
| /ɰ/ |
|
wa (和)
| /ɰ/ |
|
wo (を)
| /g/ |
|
geta (下駄)
| /d/ |
|
dono (何の)
| /z/ |
|
zō (象)
| /dz/ |
|
zurai (辛い)
| /b/ |
|
baka (馬鹿)
| /p/ |
|
papa (パパ)
| /ɴ̩/ |
|
chikan (痴漢)
| /m/ |
|
enpitsu (鉛筆)
| /n/ |
|
anta (あんた)
| /ŋ̩/ |
|
anga (安臥)
|
|
|
|
Palatalizacion
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /ɕ/ |
|
sha (舎)
| /cɕ/ |
|
chibi (ちび)
| /ç/ |
|
hito (人)
| /ʑ/ dans /ɟʑ/ ou /ʑi/ |
|
jibun (自分)
| consonne + /j/ => /consonne + ʲ/ |
|
myō(冥)
|
|
|
|
Arquifonèma
|
---|
API |
X-SAMPA |
Exemples
| /Q/ |
|
nip'pon (日本)
|
|
|
|