Annèxa:Conjugason occitana:Vèrbs en -IR
Es lo segon mai grans grop. Unes exemples: finir, partir, fugir e morir. Quitament se los tres darrièrs fan fug e mòr a la tresena persona del singulat del present de l'indicatiu, pòdon tanben se declinar amb -iss- (l'inchoactiu), e donc faire partís, fugís e morís.'
Tempeses simples
modificarLos vèrbs amb una sola terminason: sentir
modificarInfinitiu | -ir | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Gerondiu | -ent -en (oc. anc.) | |||||
Participi passat | ||||||
singular | plural | |||||
masculin | -it | -its | ||||
femenin | -ida | -idas | ||||
Mòde indicatiu | ||||||
nombre | singular | plural | ||||
persona | primièra | segonda | tresena | primièra | segonda | tresena |
ieu | tu | el ela |
nosautres nosautras |
vosautres vosautras |
eles elas | |
Present | -i (gasc., leng., niça.) -e (auv., lem., prov.) -o (viv.) -∅ (oc. anc.) |
-es -z (oc. anc.) |
-∅ -e (niç., viv) |
-èm (leng., prov., viv., niç) -em (lem., oc. anc.) -im (gasc.) -am (auv.) |
-ètz (leng., prov., viv., niç) -etz (lem., auv., oc. anc.) itz (gasc.) |
-on -en (gasc., lem.) |
Imperfach | -iái (leng.; lem.) -iái (viv., prov.) -iá(auv., lim.) -ivi (gasc.) -ia (oc. anc.) |
-iás (leng., prov., viv.) -iàs (lem., auv.) -iva(gasc.) -ia(niç., oc. anc.) |
-iá (leng., prov., lim., auv., viv.) -iva(gasc.) -ia(niç., oc. anc.) |
-iam -ívam(gasc.) -avam (niç.) |
-iatz -ívatz(gasc.) -avatz (niç.) |
-ián -ivan (gasc.) -ian (niç., oc. anc.) |
Preterit | -iguèri (leng.) -iguère (prov.) -ii (gasc.) -ei (lem.) -èri (niç.) -iguere (auv.) -èro (viv.) -í (oc. anc.) |
-igueres (leng., prov.) -is (gasc.) -eras (lem.) -ères (niç., viv.) -igueres (auv.) -ist (oc. anc.) |
-iguèt (leng., prov.) -í (gasc.) -èram (lem.) -eriam (niç., viv.) -iguet (auv.) -it (oc. anc.) |
-iguèrem (leng.) -igueriam (prov.) -im (gasc., oc. anc.) -èram (lem.) -eriam (niç., viv.) -iguem (auv.) |
-iguèretz (leng.) -igueriatz (prov.) -itz (gasc., oc. anc.) -èratz (lem.) -eriatz (niç., viv.) -iguetz (auv.) |
-iguèron (leng., prov.) -ín (gasc.) -eran (lem.) -èron (niç., viv.) -igueron(auv.) -iron(oc. anc.) |
Futur | -irai -irèi (gasc.) |
-iràs -iràs (viv., auv.) |
-irà -irà (viv., auv.) |
-irem -iram (gasc) |
-iretz -iratz (gasc) |
-iràn -irán (viv., auv., lem.) |
Condicional | -iriái (leng.) -iriáu (prov., viv.) -iriá (lem., auv.) -irí (gasc.) -irii (niç.) -iria (oc. anc.) |
-iriás (leng., prov., viv. auv.) -iriàs(lem.) -irés (gasc) -iries (niç.) -irias (oc. anc.) |
-iriá (leng., prov., lem., auv. viv.) -iré (gasc.) -iria (niç.) -iria (oc. anc.) |
-iriam -irem (gasc.) |
-iriatz -iretz (gasc.) |
-irián (leng., prov., lem., auv. viv.) -irén (gasc.) -irian (niç.) -irian (oc. anc.) |
Mòde subjonctiu | ||||||
nombre | singular | plural | ||||
persona | primièra | segonda | tresena | primièra | segonda | tresena |
ieu | tu | el ela |
nosautres nosautras |
vosautres vosautras |
eles elas | |
Present | -a (leng., lem., oc. anc.) -e (prov.) -i (niç., gasc.) -ie (auv.) -io (viv.) |
-as (leng., lem., oc. anc.) -es (prov., niç,) -ias(gasc.) -ies (auv.) |
-a (leng., lem., oc. anc.) -e (prov.) -ia(gasc.) -ie (auv.) |
-am (leng., lem., oc. anc.) -em (prov., niç.) -iam (gasc) -iguessiam (auv.) -iam (viv.) |
-atz(leng., lem., oc. anc.) -etz (prov., niç.) -iatz (gasc., viv.) iguessiatz(auv.) |
-an (leng., lem., prov., niç, oc. anc.) -ian (gasc, viv.) -ion (viv.) |
Imperfach | -iguèssi (leng.) -iguèsse (prov.) -issi (gasc) -èsse (lem.) -èssio (viv.) -iguesse (auv.) -ís (oc. anc.) |
-iguèsses (leng., prov.) -isses (gasc., oc. anc.) -èsses (lem.) èssias (viv.) -iguesses (auv.) |
-iguèsse (leng., prov.) -isse (gasc.) -èsse (lem.) èssia (viv.) -iguesse (auv.) -ís (oc. anc.) |
-iguèssem (leng.) -iguessiam (prov.) -íssem (gasc) -èssem (lem.) -essiam (viv.) -iguessiam (auv.) -issem (oc. anc.) |
-iguèssetz (leng.) -iguessiatz (prov.) -íssetz (gasc) -èssetz (lem.) -essiatz (viv.) -iguessiaz (auv.) -issetz (oc. anc.) |
-iguèsson (leng., prov.) -issen (gasc., oc. anc.) -èssen (lem.) èssian (viv.) -iguesson (auv.) |
Futur | -iri (gasc.) -iguèra (leng.) |
-ires (gasc.) -iguèras (leng.) |
-ire (gasc.) -iguèra (leng.) |
-irem (gasc.) -iguèram (leng.) |
-èretz (gasc.) -iguèratz (leng.) |
-èren (gasc.) -iguèran (leng.) |
Mòde imperatiu | ||||||
nombre | singular | plural | ||||
persona | primièra | segonda | tresena | primièra | segonda | tresena |
— | — | — | — | — | — | |
Afirmatiu | — | -∅ -e (prov., viv.) |
— | -am (leng., lim., oc. anc.) -em (prov., viv.) -im (gasc.) iguessiam (auv.) |
-ètz (leng., prov., viv) -etz (lem., auv., oc. anc.) -itz (gasc.) |
— |
Negatiu | — | -as pas -es pas (lem.) |
— | -am pas -em pas (lem.) |
-atz pas -etz pas (lem.) |
— |
Los vèrbs amb doas terminasons: bastir
modificarAquestes vèrbs an un radical (coma "bast-") e una terminasons suplementària (bastiss-), ont -iss- es derivat de l'inchoactiu latin (-esc).
Tempses compausats
modificarPels tempses compausat, s'utiliza lo vèrb auxiliar aver conjugat al quite temps e mòde seguit del participi passat (masc. sing.) del vèrb en -ar de conjugar.